Dhjetë e gjysmë e mbrëmjes në verë

Mira Meksi

(Fragment romani)

Dhe me kalimin e kohës u tret në qiell çdo gjurmë muzgu.

– Mos mbani shpresë të vijë drita sonte, – u pati thënë drejtoresha e hotelit. – Kështu ndodh këtyre anëve; stuhitë janë të forta dhe pritet drita tërë natën.

Drita s’ka ardhur. Qielli ka mbetur i ulët, i rregjuar e i fshikulluar nga një erë e marrë andej nga perëndimi. Dallohet mirë i tërë shtresëzimi i tij deri në horizont. Janë përvijuar edhe konturat e stuhisë që rreket të zaptojë përherë e më tepër viset ngjyrëçelëta të qiellit.

Nga ballkoni ku po qëndron, Maria e shikon stuhinë në tërë shtrirjen e saj. Ata kanë qëndruar në sallën e ngrënies.

– Tani kthehem, – u tha Maria.

Pas krahëve të saj, në korridor, të gjithë fëmijët flenë tani. Në mes tyre është Judita. Kur Maria kthehet, arrin të shikojë formën e saj të përgjumur mes dritave të vakëta të llampave me vajguri të varura në murin e korridorit.

– Sa ta zërë gjumi vajzën erdha, – u ka thënë atyre maria.

Judita po fle.

Hoteli është plot e përplot. Dhomat, korridoret, dhe së shpejti ky korridori këtu, do të mbushen akoma më tepër me njerëz. Ka më shumë njerëz në këtë hotel, se në një lagje të tërë të qytetit. Tej, rrugët shtrihen shkretimë, gjer në Madrid, për ku ka marrë turravrapin stuhia që prej orës pesë të mbrëmjes, duke pëlcitur këtu – më tej, duke u çjerrë nga vetëtima, duke u formuar prapë e prapë. Gjersa të shteret. Kur vallë? Do të vazhdojë gjithë natën.

S’ka mbetur kafene e hapur në qytet.

– Po të presim, Marie, – i kishte thënë Pierri.

Qyteti është i vogël, afro dy hektarë, është i mbyllur i tëri brenda një forme të parregullt, por të plotë, me konture të qarta. Në të dalë të tij, nga çdo anë, hapet një fushë e zhveshur, kredhur në një valëzim pothuaj të pakapshëm kësaj nate, por që drejt lindjes vidhiset papritmas. Një përrua i tharë, por që nesër do të vërshojë nga ujërat.

Po të shohësh orën, është dhjetë. E darkës. Është verë.

Poshtë ballkoneve të hotelit kalojnë policë. Ata fillojnë të ndiejnë lodhjen e kërkimeve. I tërheqin këmbët zharg në baltovinën e rrugës. Ka kohë që ka ndodhur krimi, ka orë të tëra; ata  flasin për kohën që po bën.

– Rodrigo Paestra ndodhet mbi çati.

Maria kujtohet. Ja tek janë çatitë, të zbrazëta. Ato llamburisin vagëllimthi përposh ballkonit ku ajo po qëndron. Të zbrazëta.

Ata e presin në sallën e ngrënies mes tryezave të ngritura, të harruar  prej saj, të gozhduar në një soditje të përbashkët. Hoteli është tumbullaz. Ata nuk kanë vend tjetër për t’u parë sy më sy.

Krisin vërshëllimat sërish në anën tjetër të qytetit, përtej sheshit, rrugës së Madridit. Nuk ndodh gjë. Te qoshja e rrugës, majtas, mbërrijnë policët; ata ndalen dhe nisen prapë. Ishte thjesht një përcjellje e pritjes. Policët kalojnë poshtë ballkonit dhe kthehen në një rrugë tjetër. Ka kaluar ora kur ajo duhet të kthehej tek ata në sallën e ngrënies, të mbërrinte atje, të futej në mes vështrimeve të tyre, të rehatohej dhe t’u jepte edhe një herë lajmin e hatashëm.

– Më thanë se Rodrigo Paestra është fshehur majë çative të qytetit.

Lë ballkonin, futet në korridor dhe shtrihet pranë Juditës së fjetur, Juditës së saj, pranë asaj formës së saj mes gjithë atyre fëmijëve të korridorit. Ajo e puth lehtë mbi flokë.

– Shpirti im, – i thotë.

Fëmija nuk zgjohet. Ajo lëviz pak, psherëtin dhe kridhet në një gjumë të qetë. Tani i tërë qyteti është mbyllur në gjumë. Disa flasin ende për Rodrigo Paestrën, që e gjeti të shoqen lakuriq krah Perezit, të dy të zhytur në kotjen e pasdashurisë. Pastaj e vdekur. Trupi nëntëmbëdhjetëvjeçar ndodhet në bashki.

Sikur Maria të ngrihej, sikur të shkonte në sallën e ngrënies, mund të porosiste një gotë pije. Ajo shpie nëpër mend gllënjkën e parë të manzanillës në gojë dhe paqen ku i ndehet trupi paskëtaj. Nuk lëviz vendit.

Përtej korridorit, përmes ekranit të verdhë dhe lëkundës të llampave me vajguri, duhet të ndodhen çatitë e qytetit, të mbuluara nga qielli që bredh e që ntrashet përherë e më tepër. Qielli është atje, mbështetur pas kornizës së ballkonit të hapur.

Maria ngrihet, mëdyshet të shkojë në sallën e ngrënies, ku ata ndodhen akoma nën magjepsjen e dëshirave të tyre zhuritëse, fillikat në mes të tryezave të ngritura dhe të kamarierëve të dërrmuar nga lodhja që presin ikjen e tyre dhe që ata nuk i shikojnë.

Këmbët e çojnë sërish për nga ballkoni; pi një cigare. Shiu s’po duket ende. Ai vonon. Qielli po e klloçit, por duhet pritur akoma. Pas ballkonit, në korridor, mbërrijnë çifte. Ata flasin me zë të ulët për të mos zgjuar fëmijët. Në fillim heshtin, me shpresë se mos i zë gjumi, por kur shohin se është e kotë, ua krisin sërish bisedave. Nga të gjitha anët burojnë zhurma zërash, sidomos nga dhomat e mbushura, të cilat thyhen rregullisht nga hapi fatal i policëve.

Pasi ata largohen, pëshpërimat bashkëshortore ia krisin sërish të ngadalta, të lodhura, të përditshme nëpër korridoret rrethore dhe nëpër dhoma. Prapa dyerve, në krevatët e ndarë, në çiftimet e lindura nga freskia e rrebeshit, flasin për verën, për rrebeshin e verës dhe për krimin e Rodrigo Paestrës.

Ia beh më në fund shiu me rrëshekë. Në pak sekonda përmbyt rrugët. Toka është rreshkur nga thatësira dhe s’mund ta pijë dot tërë atë shi. Pemët e sheshit përthyhen nga shakullima. Maria i sheh majat e tyre tek duken e zhduken prapa kulmeve të çative dhe kur vetëtimat ndriçojnë qytetin, në dritën e tyre të zbehtë ajo sheh njëkohshëm edhe formën e ngulitur e të turbullt të Rodrigo Paestrës, të qepur pas një oxhaku të gurtë e të errët.

Rrësheku zgjat disa minuta. Qetësia vjen bashkë me zbutjen e shkllinës. Nga pritja e gjatë, një dritë e vagullt bie nga qielli i paqtuar. Dhe në atë dritë, që rritet, ngase njerëzit dëshirojnë ta shohin të përndizet, ndonëse e dinë mirë se shumë shpejt do të errësohet nga premisat e një faze tjetër të stuhisë, Maria shikon formën e marrtë të Rodrigo Paestrës, formën buçitëse, këlthitëse dhe të marrtë të Rodrigo Paestrës.

Kërkimi i policëve nis sërish. Ja tek vijnë së bashku me qetimin e qiellit. Bëjnë përpara nëpër baltë, gjithmonë. Maria përkulet mbi parmakun e ballkonit dhe i vështron. Njëri prej tyre qesh. I gjithë qyteti jehon nga po ato vërshëllima bilbilash që dëgjohen herë pas here rregullisht.

Mbi fasadën e hotelit që bie nga veriu, përveç ballkonit ku po qëndron Maria ka edhe ballkonë të tjerë në çdo kat. Janë bosh, përveç njërit, vetëm njërit në të djathtë të Maries, një kat më sipër. Ata duhet të kenë shumë pak kohë aty. Maria nuk i ka vënë re kur kanë ardhur. Ajo tërhiqet pakëz brenda kafazit të korridorit ku njerëzit tashmë po flenë.

Duhet të jetë hera e parë që puthen. Maria shuan cigaren. Ajo i vështron tek shfaqen në tërë gjatësinë e tyre mbi qiellin që ecën. Duke e puthur, duart e Pierrit kanë zënë vend në gjoksin e Klerës. Me siguri po flasin. Por shumë heshturazi. Po belbëzojnë, ndoshta, fjalët e para të dashurisë. Ato u ngjiten vetiu në buzë, mes dy të puthurave, të pamposhtshme, gulfuese.

Vetëtimat e irnosnin qytetin. Ato janë të papritura, ia behin sipas një ritmi të çrregullt. Kur shkrepëtijnë, irnosin edhe të puthurat e tyre, ashtu siç irnosin formën e tyre, që tani është shkrirë e bërë një deri në verbim. I ka puthur, vallë, së pari, sytë që prapa ekranit të qiellit të nxirë: Nuk dihet. Sytë e tu kishin ngjyrën e frikës tënde të pasdites, ngjyrën e shiut atë çast. Klerë, mezi i dalloj sytë e ty, qysh i kam parë deri tani, sytë e tu duhet të jenë hirushë.

Përpara këtyre puthjeve, disa metra larg tyre Rodrigo Paestra, i mbështjellë me batanijen ngjyrë kafe, pret të kalojë tërë ajo natë e pafund skëterre. Në të zbardhur, gjithçka do të ketë marrë fund.

Shtrëngata do të pëlcasë sërish: ata do t’i ndajë nga njëri – tjetri, ndërsa Maries do t’ia fshijë çiftin nga sytë.

Edhe ajo bën si ai; i vë duart në gjoksin e saj të vetmuar, pastaj duart i këputen poshtë dhe qepen te ballkoni, kot pa punë. Kur ata ishin kredhur në formën e tyre të shkrirë e të bërë një deri në verbim, këmbët e kishin shpënë Marien përjashta në ballkon; tani ajo tërhiqet pakëz brenda ballkonit, në korridor, ku tashmë shakullima e re u vërsulet qelqeve të llampave. Jo ajo s’do të lejojë që t’i fshihen nga sytë. Arrin t’i shohë akoma. Trupat e tyre po shqiten prej njëri – tjetri. Era i ngre asaj fundin, dhe, nën një vetëtimë, ata ia plasin gazit. Po ajo erë që ka ngritur fundin e saj i bie prapë përmes tërë qytetit dhe përplaset pas kulmeve të çative. Për dy minuta do të shpërthejë stuhia, do të derdhet mbi të gjithë qytetin, do t’i boshatisë rrugët dhe ballkonet. Ai duhet të jetë zbrapsur për ta përfshirë gruan më mirë, pastaj për ta rigjetur për herë të parë, në një lumturi të ripërtërirë nga ajo dhembje e sh pikur, që vjen kur bën sikur e mban larg prej tij. Ata nuk e dinë, atyre as që u shkon nëpër mend, se stuhia nuk do t’i lërë të bashkuar asaj nate.

Duhet pritur edhe pak. Dhe porsa durimi i pritjes shkon atje ku s’mban më, vjen një çast pushimi. Një dorë e Pierrit bredh nëpër trupin e gruas tjetër. Dora tjetër e mban të mbërthyer pas vetes. Përgjithmonë.

Ora dhjetë e gjysmë e mbrëmjes. Është verë.

Pastaj ora ecën edhe pak. Më në fund, nata vjen e plotë. Kësaj nate, në këtë qytet, nuk ka vend për dashurinë. Maria ul sytë përpara kësaj të vërtete; ata do të mbeten të zhuritur për dashuri, qyteti është plot e përplot kësaj nate vere të stisur për dashurinë e tyre. Vetëtimat vazhdojnë ta nxjerrin sheshin formën e dëshirës së tyre. Ata janë atje, gjithmonë të mbërthyer me njëri – tjetrin dhe të palëvizshëm, dora e tij ka ngecur tani përgjithmonë në vithet e saj, ndërsa ajo, ajo, ajo ia ka mbërthyer supet, e shtangur në shtrëngimin e tij, me gojë në gojën e tij, ajo e përpin.

Koha e vetëtimave ndriçon njëkohësisht çatinë që ndodhet përballë tyre dhe mbi majën e saj, rrotull një oxhaku, ndriçon formën e mbështjellë në vetë qefinin e saj të kriminelit Rodrigo Paestra.

Era shtohet, vërsulet në korridor dhe fryn mbi konturat e fëmijëve të fjetur. Një llampë shuhet. Por, asgjë nuk i zgjon ata. Qyteti është i zi dhe fle. Në dhomë ka rënë heshtja. Forma e Juditës është e qetë.

Ata u zhdukën befas nga ballkoni, ashtu siç erdhën. Ai do ta ketë tërhequr, pa e lëshuar, – si ka mundur vallë – në errësirën e një korridori të përgjumur. Ballkoni është braktisur, Maria e shikon prapë orën. Është pothuaj njëmbëdhjetë. Nën shakullimat e erës që tërbohet, gjithmonë një formë fëmije – nuk është ajo atje, – lëshon një klithmë të vetmuar, kthehet nga ana tjetër dhe bie prapë në gjumë.

Ia kris shiu. Dhe sërish kundërmimi i tij i parrëfyeshëm, kundërrmimi i marrtë i udhëve të argjilta. Mbi formën e vdekur të Rodrigo Paestrës, të vdekur nga dhembja, të vdekur nga dashuria, bie shiu njëlloj si nëpër fusha.

Çfarë strehe kanë gjetur për t’u puqur kësaj mbrëmjeje në hotel? Ku do t’ia ngrejë ai sonte atë fundin e lehtë? Sa e bukur që është. Sa e bukur që je, o Zot, sa e bukur. Format e tyre u zhdukën krejt nga ballkoni, së bashku me shiun.

Në shiun e rrugëve, është verë, në oborre, nëpër banja, në kuzhina, gjithkund është verë, është verë për dashurinë e tyre. Maria shtriqet, kthehet, shtrihet në korridor, shtriqet prapë. E kanë bërë tani? Në një korridor tjetër të zi, mbytës, ndoshta s’ka njeri – kush i njeh të gjithë?

– Për shembull, ai që ndodhet në vazhdim të ballkonit të tyre, tamam mbi këtë këtu, në atë ballkon të harruar nga një mrekulli, në rrëzë të murit, përtokë, e kanë bërë vallë:

E nesërmja do të gdhihet për disa orë. Duhet pritur. Rrebeshi zgjat më tepër se i mëparshmi. Vazhdon të bjerë shi me rrëshekë. Edhe mbi xhamllëkun që gjëmon për llahtar në të gjithë hotelin.

– Të pritëm, Marie, – thotë  Pierri.

Ata kanë ardhur me reshtjen e shiut. I pa hijet e tyre të pamatura tek bënin drejt saj, ndërsa ajo rrinte shtrirë pranë Juditës. Fundi i Klerës, i fryrë te vithet, ngrihet mbi gjunjë. Është era e korridorit. Shumë shpejt. Ata s’kanë patur shumë kohë që nga ballkoni deri te Maria. Buzëqeshin. Shpresa, pra, qe e pamendtë. S’kanë bërë dashuri këtë mbrëmje në hotel. Duhet pritur akoma. Ajo çka ngelet nga nata.

– Ti the që do të ktheheshe, Marie, – thotë sërish Pierri.

– Domethënë, isha e lodhur.

Ajo e pa tek e kërkonte përtokë në korridor, me vëmendje, tek e kaloi pothuaj dhe u ndal tek ajo që është e fundit, përpara daljes së korridorit në humnerën e zezë të sallës së ngrënies. Klera e ndiqte pas.

– Ti nuk u ktheve, – thotë Klera.

– Dhomethënë, – përsërit Maria dhe tregon Juditën, – kisha frikë se mos trembej.

Pierri buzagaz. Vështrimi i tij shkëputet nga Maria dhe zbulon ekzistencën e një dritareje të hapur mbi një ballkon në fund të korridorit.

– Ç’kohë! – thotë ai.

E fshin nga mendja në çast zbulimin e dritares. Mos pati frikë?

– Dhe kështu ka për të vazhduar gjithë natën, – thotë ai. – Do të hapet vetëm kur të zbardhë.

Vetëm nga zëri i tij i drithëruar, i çartur, ajo do t’ia kish pikasur dëshirën që e kish pushtuar për atë grua.

Edhe ajo, Klera, i buzëqesh Juditës. Formës vocërrake të Juditës, të mbledhur kutullaç e të mbështjellë me mbulesën ngjyrë kafeje. Flokët e saj janë ende të qullur nga shiu i ballkonit. Në dritën verdhacuke të llampës me vajguri, ndodhen sytë e saj. Gurët e kaltër të syve tu. Rinia e gjoksit të saj del sheshit nën trikon e bardhë. Vështrimi i kaltër është i lebetitur, i paralizuar nga pakënaqësia, nga përmbushja e vetëpakënaqësisë. Ky vështrim u kthye nga Judita te Pierri.

– Mos shkove në ndonjë kafene, Marie?

– Jo, s’kam lëvizur vendit.

– Sa mirë bëmë që nuk u nisëm për Madrid, – thotë Pierri, – E shikon vetë.

Ai u kthye përsëri nga dritarja e hapur.

– Për fat të mirë, po.

Në rrugën që shkon rrëzë hotelit kris një vërshëllimë bilbili. E kapën? S’dëgjohet vërshëllimë e dytë. Ata presin të tre. Jo. Janë vetëm përcjellje të pritjes edhe kësaj here. Çapa të rënduar nga balta e rrugëve largohen drejt veriut të qytetit. Ata nuk flasin.

– Nuk ka vapë vajza sonte, – thotë Klera.

Maria i përkëdhel ballin Juditës.

– Po. Më pak se zakonisht. Nuk është vapë.

Vetëm nga gjoksi i Klerës, kishte për ta marrë vesh Maria që ata dashuroheshin. Do të shtrihen aty, pranë saj. Veç e veç, ndërkohë që digjen e torturohen nga dëshira, të zhuritur. Dhe buzëqeshin të dy, njëlloj të fajshëm, të tmerruar dhe të lumtur.

– Të pritëm, – përsëri Pierri.

Edhe Klera ka ngritur sytë. Pastaj i ul dhe në fytyrën e saj nuk mbetet veçse një buzëqeshje e largët, që s’mund të fshihet. Vetëm duke parë atë ulje sysh mbi atë buzëqeshje, kish për ta kuptuar Maria. Çfarë lavdie. Oh, mbi çfarë lavdie mbyllen ata sy. Ata, me siguri kanë kërkuar, kanë kërkuar gjithkund nëpër hotel vendin e tyre. Por s’ka qenë e mundur. U është dashur ta braktisin planin. Maria na pret, ka thënë Pierri. Një e ardhme e tërë hapet për ta ditëve që do të vijnë.

Pierrit i varen duart përgjatë këmbëve. Ka tetë vjet që ato i përkëdhelin trupin. Është Klera ajo që futet tani në fatkeqësinë që buron rrëke nga ato duar.

– Po shtrihem, – njofton ajo.

Ajo merr një mbulesë mbi një tryezë ku e kanë vendosur ata të hotelit. Rregullon palat e fundit nën mbulesë, gjithmonë e gëzuar dhe shtrihet poshtë llampës me vajguri, duke lëshuar një psherëtimë. Pierri nuk lëviz vendit.

– Po fle, – thotë Klera.

Pierri merr një mbulesë edhe ai dhe shtrihet pranë Maries, në anën tjetër të korridorit.

A ekziston ende Rodrigo Paestra, njëzet metra larg atyre të treve: Po. Policia kalon sërish në rrugë. Klera psherëtin prapë.

– Ah, po fle tani, – thotë ajo. – Mirupafshim Marie.

– Mirupafshim Klerë.

Pierri ka ndezur një cigare. Frymëmarrje të qeta ngrihen në freskinë e korridorit me aromë shiu dhe Klere.

– Është freksët, – thotë Pierri zëulët.

Kalon kohë. Maria duhet t’i thoshte edhe një herë Pierrit: “Është çmenduri, ti e di, por Rodrigo Paestro është me të vërtetë atje mbi çati. Mu përballë nesh. Dhe sa të zbardhë, kanë për ta kapur”.

Maria nuk thotë gjë.

– E ndien veten të lodhur Marie? – pyet Pierri me zë akoma më të ulët.

– Më pak se zakonisht. Me siguri nga stuhia. Të shplodh.

– Vërtet, – thotë Klera. – Jemi më të shlodhur se netët e tjera.

Ajo nuk po flinte. Një frymë ere shuan llampën e fundit. Vetëtimat ia kanë behur sërish në fund të korridorit. Maria ktheht lehtazi, por s’mund ta shoh çatinë që aty ku ndodhet ajo dhe Pierri.

– Kjo s’ka për të mbaruar kurrë, – thotë Pierri, – Ta ndez prapë llampën, Marie?

– S’është nevoja. Më pëlqen më tepër kështu. – Edhe mua, – flet sërish Klera.

Ajo hesht, Maria e di: Pierri pret që atë ta zërë gjumi. Ai nuk tymos më, qëndron pa lëvizur, mbështetur pas murit. Por Klera ia nis prapë:

– Nesër, – thotë ajo, – duhet t’i zëmë dhomat që në drekë në Madrid.

– Po, po, ashtu duhet.

Ajo gogësin. Pierri dhe Maria presin që ta zërë gjumi. Bie shumë shi. A mund të vdesë njeriu po ta pijë në trup tërë atë stuhi, dhe po të dëshirojë vetë këtë? Maries i ngjan se mbi çati ka parë formën e vdekur të Rodrigo Paestrës.

Maria e di se Pierri nuk po fle, se është i vëmendshëm ndaj saj, ndaj gruas së tij dhe se dëshira që ka për Klerën zë e ndryshket tani nga kujtimi i së shoqes; se ai trembet mos ajo ka pikasur gjë, se ai turbullohet nga mendimi mos Maria mbetet prapë vetëm, gruaja e tij, atë mbrëmje, në lidhje me atë ç’kanë qenë për njëri – tjetrin dikur.

– Po fle:

– Jo.

Kanë folur sërish me zë të ulët. Presin. Po, kësaj here, Klerën e ka marrë gjumi.

– Sa është ora? – pyeti Maria.

Me reshtjen e shiut, vjen sërish policia, të cilën edhe Rodrigo Paestra duhet ta dëgjojë. Pierri shikon orën në xixëllimën e cigares që sapo ka ndezur.

– Njëmbëdhjetë e njëzet. Do një cigare?

Maria dëshiron me gjithë qejf.

– Ka më shumë dritë tani, – thotë Pierri.

– Mbase do të zbardhë. Merre Marie. Ai ia zgjat. Ata ngrihen  pak sa për të ndezur cigaren, pastaj shtrihen prapë. Në fund të korridorit Maria ka pikasur ekranin blu të thellë të ballkonit.

– Këto lloj netësh janë pa fund, – thotë Pierri.

– Po. Përpiqu të flesh.

– Po ti?

– Do të më pëlqente një gotë manzanilla. Por s’kam ku ta gjej.

Pierri pret pak përpara se të përgjigjet. Një shkulmë e fundit shiu, shumë e lehtë, mbulon Rodrigo Paestrën. Në rrugë, dëgjohen murmurima këngësh dhe të qeshuria. Prapë policia. Por, në korridor mbretëron qetësia.

– Sikur të përpiqesha një herë ta pakësoje pijen, Marie? Një herë të vetme, si thua?

– Jo, – thotë Maria. – Jo më.

Aroma e dheut ngjitet nga rrugët, e pashterrshme, së bashku me aromën e lotëve që lëshon gruri i lagur, që pret drapërin ta korrë. A ka për t’i thënë ajo: “E di Pierr, është budallallëk, por Rodrigo Paestra është atje. Atje. Atje. Dhe, sa të zbardhë, kanë për ta zënë”.

Ajo nuk thotë gjë, Flet ai:

– Të kujtohet Verona?

– Po.

Po të zgjaste dorën, Pierri do të prekte flokët e Maries. Ai përmendi Veronën, natën që kaluan duke bërë dashuri të mbyllur në një banjë në Veronë. Furtunë kishte qenë edhe atëherë, verë dhe hoteli plot e përplot. “Eja, Maria”. Ai po habitej. “Po kur do të më mërzitesh, vallë?”

– Më jep edhe një cigare, – thotë Maria.

Ai ia jep. Kësaj here ajo nuk është çuar.

– S’mund të rrija dot pa të folur për Veronën.

Kundërmimi i baltës dhe grurit hyjnë me gulfa në korridor. Hoteli zhytet në këtë kundërmim, edhe qyteti, edhe Rodrigo Paestra së bashku me të vdekurit e tij, edhe kujtimi i pashtershëm, por krejt i kotë, i një nate dashurie në Veronë.

Klera bën gjumë të thellë. Ja tek rrotullohet befas dhe rënkon nën valomën e këtij kundërmimi prej qyteti të përgjumur dhe të kujtimit të ndjenjës së prekjes së duarve të Pierrit, atë mbrëmje. Edhe Pierri e dëgjon rënkimin e Klerës. Kalon. Klera qetësohet. Ndërsa Maria bri Pierrit dëgjon veç frymëmarrjet fëmijërore mbi të cilat kalojnë policët me një përpikmëri përherë e më të habitshme, sa më tepër afrohet mëngjesi.

– Nuk po fle?

– Jo, – thotë Maria. Më thuaj orën.

– Dymbëdhjetë pa një çerek. – Ai pret. – Merre edhe një cigare.

– M’u ça hunda. Në ç’orë zbardh në Spanjë?

– Shumë herët në këtë stinë.

– Kam një fjalë, Pierr.

Ajo merr cigaren që ai e zgjat. Dora e tij dridhet pakëz. Pret që të shtrihet sërish për ta pyetur.

– Ç’është ajo fjalë, Marie?

Pierri pret gjatë një përgjigje që nuk vjen. Ai nuk ngulmon. Ata tymosin të dy, shtrirë në shpinë për shkak të truallit që të dërrmon këllçet. Nuk mund të rrish sipas qejfit po të duash të shmangësh sa më tepër lëndimin e trupit nga trualli i fortë. Nuk mund të ngresh palën e mbulesës së Juditës, po të duash të mos u dalësh sheshit syve të Pierrit. Vetëm mund të përgjigjesh, të mbyllësh sytë në çdo thithje cigareje, t’i hapësh pastaj, pa lëvizur asfare, pa e shqepur gojën.

– Patëm fat që e gjetëm edhe këtë hotel, – vijon Pierri.

– Patëm fat, vërtet.

Ai tymos më shpejt se ajo. E ka mbarruar cigaren. E shuan në hapësirën që ka mbetur mes tij dhe Maries, në mes të korridorit, në mes të trupave të fjetur. Rrebeshet zgjasin tani shumë pak, kohën e një psherëtime të Klerës.

– Ti e di Marie. Unë të dua.

Edhe Maria e ka pirë cigaren. Ajo e shuan, si Pierri, mbi një pllakë të lirë të korridorit.

– Ah, po, e di, – thotë ajo.

Ç’po ndodh. Ç’po përgatitet. Të jetë vallë fund i stuhisë? Rrebeshet tani janë kova me ujë që derdhen mbi xhamllëk dhe mbi çatitë. Një zhurmë dushi që zgjat veçse disa sekonda. Do të ishte mirë që kjo fazë e stuhisë t’i gjente në gjumë. Duhet të qenë mësuar me idenë e kësaj nate të dështuar, përpara këtij çasti.

– Duhet të flesh, Marie.

– Po, por s’më le kjo zhurma, – thotë ajo.

Ajo mund të kthehej nga ana tjetër dhe të gjendej puthitur pas tij me tërë trupin e saj. Pastaj do të ngriheshin. Do të iknin që të dy larg gjumit të Klerës, kujtimi i së cilës do të venitej me kalimin e natës. Ai e di.

– Marie, Marie. Ti je dashuria ime.

– Po.

Ajo nuk ka luajtur vendit. Bilbilat në rrugë tregojnë se agimi po afrohet më tepër. Vetëtimat kanë mbetur larg, të mekura. Klera rënkon akoma nga kujtimi i duarve të Pierrit mbi vithet e saj të zbuluara. Por shpejt rënkimi i kthehet në kërritjen e butë të frymëmarrjes së fëmijëve. Dhe, kundërmimi i shiut mbulon të veçantën e dëshirës së Klerës dhe e kthen në dëshirën e zakontë që kësaj nate bën kërdinë në qytet.

Maria ngrihet butazi, kthehet pak nga ai, ndalet një grimë dhe e vështron.

– Është budallallëk të them, por unë kam parë Rodrigo Paestrën. Ai ndodhet mbi çati.

Pierri fle. Atë e ka zënë gjumi përnjëherë, si fëmijët. Maria kujtohet që kështu i ndodh gjithmonë.

Ai fle. Ky pohim ia vë buzën në gaz. Nuk ishte e sigurt?

Ajo ngrihet edhe pak. Ai nuk lëviz. Ajo çohet në këmbë dhe çik trupin e tij të lëshuar në gjumë, të çliruar, vetëm.

Kur Maria arrin në ballkon, vështron orën që mban në kyçin e dorës, orën e saj. Është dymbëdhjetë e gjysmë. Pas tri orësh, me siguri, në këtë stinë, do të agojë. Rodrigo Paestra, në po atë qëndrim të vdekuri, siç e pat zbuluar ajo, pret agimin që të vdesë.

IV

Qielli është ngjitur lart mbi qytet, por tej në largësi ai është akoma puq me fushat me grurë. Por ky është fundi. Vetëtimat janë më të vakëta. Gjëmimi i bubullimave më i dobët. Për dy orë e gjysmë do t’ia behë agimi, sidoqë të jetë koha. Një agim i keq, i zënë, një agim i lig për Rodrigo Paestrën. Tani të gjithë po flenë në hotel dhe në qytet, të gjithë, përveç Maries dhe Rodrigo Paestrës.

Bilbilat e policëve kanë pushuar. Ata bëjnë roje rreth qytetit, duke kontrolluar rrugëdaljet, duke pritur ditën e lumtur kur do të kapin Rodrigo Paestrën. Për dy orë e gjysmë.

Do arrijë ta zerë gjumi Marien? Ajo digjet të pijë një gotë. Ndoshta pritja e agimit është jashtë forcave të saj. Ka ardhur ai çast i natës, ku orët, tashmë të hedhin në prehërin e lodhjes së ditës që vjen e që është e pashmangshme. Dhe vetëm perspektiva e ardhjes së saj të dërrmon. Dita e re do ta rrisë edhe më tepër dashurinë e tyre. Duhet pritur.

Maria nuk lëviz nga ballkoni edhe kur një rrebesh i ri shpon qiellin. Rrebeshi është i lehtë, ende i vakët.

Çatia me dy pjerrina, përballë saj, pret shiun. Në kulmin e saj, rrotull një oxhaku në formë katrore, në kurrizin që ndan dy pjerrinat, ndodhet ajo forma, e cila s’ka ndryshuar që prej dhjetë orësh e gjysmë, që kur Maries ia ka rrëfyer drita e një vetëtime. Forma është e mbështjellë me errësirë. Mbi të bie shi, siç bie mbi çati. Pastaj shiu pushon. Dhe forma ëshë atje. Ajo është shkrirë aq përsosmërisht me formën e oxhakut sa kur e vështron gjatë, dyshon në është formë njerëzore. Mbase është çimento, mendon, mbase një pajandrim i oxhakut, i nxirë nga koha. Dhe, në të njëjtën kohë kur një vetëtimë ndriçon çatinë, është formë njerëzore.

– Ç’kohë e keqe, – thotë Maria. Flet sikur të bisedonte me Pierrin aty pranë. Pastaj pret.

Forma nuk ndryshon. Vetëm një mrekulli mund të bëjë që të jetë njeri. Policët kalojnë në rrugë, të heshtur, të rraskapitur, në pllaqaritjen e çizmeve të tyre. Janë larguar.

Kësaj here Maria thërret.

– Rodrigo  Paestra.

Vetëm hamendja se mund të përgjigjet, të lëvizë, të dalë nga ajo ngurosje jonjerëzore, e mbush fantazinë me gëzim.

– Hej! – thërret Maria. Ajo bën një gjest në drejtim të çatisë.

Asgjë nuk ka lëvizur. Maries i ikën gjumi pak e nga pak. I mbetet veç dëshira për alkool. Asaj i kujtohet se në makinë ka një shishe me konjak. Pak më parë, kur bisedonte me Pierrin, dëshira për alkool ishte e lehtë, sa e kish çikur lehtazi, ndërsa tani ajo i është bërë therëse. Maria shikon në korridor, përtej korridorit, mos i zë syri ndonjë fije drite në restorant që t’i japë shpresë të gjejë ndonjë gjë për të pirë, Jo. Po t’ia kërkonte këtë Pierrit, ai do t’ia plotësonte. Sonte ai do të qe i gatshëm të shkonte të zgjonë ndonjë kamarier të hotelit. Por, ajo s’ka për ta zgjuar Pierrin “Ti e di Maria, unë të dua”, Që kur ajo ka ikur nga korridori, ai po fle bri Klerës. Le të flerë, le të flerë. Sikur të qe Rodrigo Paestra, tamam këtë natë, do të ishte fat i madh për Marien. Do t’i ikte mërzia. Kësaj here bëhet fjalë për Klerën.

– Hej, ti! – thërret sërish Maria. Duhet pritur. E pse duhet të jetë njeri ajo forma atje? Mund të ndodhë që një herë të vetme në jetë ai të jetë njeri. Por mund të ndodhë ama. E përse të heqësh dorë sonte, atëherë, nga kjo hamendje?

– Hej, – thërret sërish Maria.

Ja edhe policët me hap të ngadaltë dhe të butë që i aviten agimit. Maria hesht. Të jetë vallë Rodrigo Paestra? Ka më pak shansa se dashuria, e megjithatë, i ka disa shansa. Ekzistenca e tij aty, futet në gjërat e mundshme. Meqenëse është ajo. Maria. Është e mundur që ai të ketë gjetur pikërisht Marien dhe tamam atë mbrëmje. Dhe, a nuk është prova përpara syve të saj? Prova është ngulmuese. Maria sapo e ka shpikur që është Rodrigo Paestra. Askush tjetër veç saj, nuk e di që ai ndodhet njëmbëdhjetë metra larg saj, njeriu aq shumë i kërkuar në atë qytet, vrasësi i stuhisë, thesari, monumenti i dhembjes.

Shiu bie sërish, butë, mbi të. Edhe mbi hapësirën tjetër, mbi çatitë e tjera, mbi grurin, rrugët. Forma nuk ka lëvizur. Ajo pret ta zenë, pret vdekjen në agimin e së nesërmes. Në agim çatitë do të ndriçohen pak e nga pak. Kur stuhia të jetë larguar prej këtyre fushave me grurë dhe prej këtij vendi, agimi do të jetë rozë.

– Rodrigo Paestra, Rodrigo Paestra, – thërret Maria.

Dashka, pra, të vdesë? Sërish policët. Duket respektuar gjumin e banorëve të qytetit, ata patrullojnë pa zë, pa thirrur, të sigurt në vetvete. Ata janë kthyer në baltovinën e rrugëve, djathtas dhe hapi i tyre copëtohet pa jehonë. Maria e ngre zërin më tepër.

– Përgjigjuni Rodrigo Paestra. M’u përgjigjni.

Ajo është mbështetur pas parmakut prej hekuri të ballkonit. Parmaku rregëtin. Është zemra e Maries. Ai nuk është përgjigjur. Shpresa zvogëlohet, bëhet sa një pikëz dhe zhduket. Ajo ka për ta marrë vesh në agim në është ai. Por atëherë ka për të qenë shumë vonë.

– Ju lutem Rodrigo Paestra, – m’u përgjigjni.

Nuk është ai. Asgjë nuk është e sigurt. Përveç dëshirës së Maries.

Dikush kollitet në korridor. Dikush lëviz. Është Pierri. Ah po.

Gjatë këtyre dy ditëve që do të vijnë Pierri me Klerën do të puqen.

Ata do t’i kushtohen kësaj. Do të përpiqen të gjejnë ku ta bëjnë këtë. Çdo të vijë më pas është ende e panjohur, e paparashikuar, një hon kohëzgjatjeje. Një kohëzgjatjeje, që nuk njihet as nga ata e as nga Maria, e që shtrihet tashma përmbi stuhitë. Madridi ka për të qenë hapi i parë. Nesër.

Ç’fjalë duhej të gjejë. Cilat?

– Rodrigo Paestra. Kini besim tek unë.

Ka shkuar ora një e mëngjesit. Nëse asgjë nuk ndodh deri në agim, brenda dy orësh, Rodrigo Paestrën kanë për ta kapur si mi.

Maria, përkulur mbi ballkon, sodit burrin. Përmbi të qielli është i çelët. Shiu duhet të pushojë tani, duhet. Ngjyra blu dhe hëna do të shfaqen në qiellin e gjerë dhe të lehtë. Asgjë nuk lëviz, asgjë, rrotull oxhakut. Shiu që ka rënë tani zbret duke murmuritur nga ajo forma dhe nga çatitë. Edhe zjarri ashtu do ta digjte. Ai nuk ka për t’u dorëzuar në agim. Me siguri pret ta copëtojnë snajperët me nam të qytetit në atë vend të mbramë.

Maria, me trupin jashtë ballkonit, nis të këndojë. Shumë ultazi. Një melodi në modë asaj vere, të cilën ai e njeh me siguri, pse duhet të ketë vallëzuar me të shoqen mbrëmjeve të vallëzimit.

Maria ndërpret këngën. Ajo pret. Po, koha është hapur sërish. Stuhia ka mbetur larg. Agimi do të jetë i bukur. Rozë. Rodrigo paestra nuk dëshiron të jetojë. Kënga nuk ka ndryshuar asgjë në formën e tij. Ajo i ngajn atij për herë e më tepër. Formë e epshme, e stërgjatë, tamam si formë njerëzore, pa cepa dhe në majë me një vogëlimë që duhet të jetë koka, një rrumbullakësi e beftë që buthton nga masa e trupit. Një njeri.

Maria rënkon gjatë, përkulur mbi natë. I bëhet se ëndërron. Forma nuk ka lëvizur. I bëhet sikur ëndërron se ajo nuk lëviz qëkurse është marrë vesh se është Rodrigo Paestra. Maria i qan formës, fatin e saj.

Qyteti bëhet abstrakt si një burg. S’ka më aromë gruri. Ka rënë shumë shi. Është shumë vonë. Nuk mund të flitet më për natën. Por për çfarë atëherë, për çfarë?

– Ah, ah, ju lutem, Rodrigo Paestra.

Ajo do ta jepte atë për një gllënjkë konjak, që nuk shkon të ma rrë. Mbase mund të bëjmë diçka, Rodrigo Paestra. Rodrigo Paestra, për dy orë zbardh dita.

Ajo thtoë tani fjalë pa kuptim. Vështirësia është e madhe. Ajo e thërret, thërret këtë kafshëri dhembjeje.

– Hej ti, hej ti.

Pa pushim, me ndjelljen që do t’i bënte nji kafshe. Përherë e më fort. Ka mbyllur pas vetes dritaret e ballkonit. Dikush ka hungëruar me inat, pastaj është kotur sërish.

Dhe policët mbërrijnë. Ja tek janë. Sapo kanë mbërritur, me siguri janë të freskët, bisedojnë. Flasin më tepër se ata të mëparshmit. Janë përforcimet e agimit. Në hotel flitej për ardhjen e tyre. Ata flasin për kohë. Maria e përkulur mbi parmakun e ballkonit, i shikon. Njëri prej tyre ngre sytë, vështron qiellin, nuk e shikon Marien, dhe, thotë se me siguri furtuna është zbrazur e tëra në këtë rajon. Në shesh, larg, shfaqet një dritë. Është kamioni që sillte përforcimet? Ajo ndoshta ndonjë kafene që hapet natën, në kushtet e ngjarjes kriminale, që t’u ndihë policëve të kthejnë ndonjë gotë dhe të marrin veten, në pritje për të rrethuar qytetin në agim? Flitet se kanë ardhur tridhjetë burra si përforcim në hotel. Nga flokët e saj të qullura, nga flokët e Maries shiu çurkon, në djersë. Patrulla ka kaluar.

– Hej, hej, – thërret sërish Maria sikur po ndjell një kafshë.

Hëna zhduket pas një reje, por s’ka për të rënë shi. Ai nuk është përgjigjur. Është ora një e një çerek. Asaj i fshihet nga sytë kukr kalon ndonjë re në qiell. Pastaj qielli riçelet prapë. Nuk ka rënë shi. Ja tek shfaqet ai edhe një herë rrotull oxhakut, përherë i palëvizshëm, i pandryshuar, atje në përjetësi.

– Ju qenkeni i lënë nga trutë, – bërtet Maria.

Askush nuk është zgjuar në qytet. Asgjë nuk ndodh. Forma qëndron e mbështjellë në budallallëkun e saj. Asgjë nuk ka lëvizur në hotel. Por dritarja e një shtëpie që është puqur me hotelin ndriçohet. Maria tërhiqet pas lehtazi. Duhet pritur. Drita e dritares shuhet. Nuk duhet të thërrasë më. Thirrja vinte nga hoteli, nga një turist. Pra njerëzit bien sërish në gjumë. Një qetësi vdekjeprurëse bie sërish.Dhe në këtë qetësi, Maria ia nis edhe një herë me të sharat.

– Budalla, hajvan, – thotë ajo me zë të ulët, e urtësuar tashma.

Patrulla sërish. Maria i lë të sharat. Patrulla largohet. Ata flasin për familjen, për rrogën. Po të kishte një armë Maria do të shtinte mbi formën. Që gjithçka të merrte fund. Bluza i është ngjitur për supesh, e qullur nga një shi që nuk thahet më. Duhet pritur agimi dhe vdekja e Rodrigo Paestrës.

Ajo nuk thërret më. Ai e di. Ajo ka hapur prapë derën e korridorit. Ajo shikon, shikon të tjerët tek flenë në një ndarje mizore. Ajo i vështron gjatë. Nuk është përmbushur akoma kjo dashuri. Çfarë durimi, çfarë durimi, ajo nuk largohet nga ballkoni. Ai e di, Rodrigo Paestra e di, që ajo është aty. Ai frymëmerr ende, ai vazhdon të jetë ende në këtë natë që po mbaron. Ai është atje, në vend, gjeografikisht i bashkuar me të.

Ndodh një mrekulli klime, ashtu si shpesh në verë. Horizonti shmjegullohet, pastaj pak e nga pak, i gjithë qielli. Furtuna është shkrirë. Nuk ekziston më. Yjet kanë dalë në qiell përpara agimit. Ai mezi po vjen. Yjet të shkrehin në vaj.

Maria nuk thërret më. As nuk shan. Pas sharjeve, ajo nuk ka thirrur më. Por ajo qëndron mbi këtë ballkon, me sy të ngulur mbi të, mbi këtë formë të molepsur nga budallalëku kafshëror i llahtarit. Vetë forma e saj; edhe Maria njëlloj si ai.

Kalon një çerek ore që u shkurton po aq kohën që të shpie drejt një agimi të blertë, i cili do të zerë të zhbirilojë grurin dhe do t’ia dalë ta fshijë atë çati, atje, përballë, dhe do t’ua zbulojë atë syve të tjerë, në formën e plotë të tmerrit të tij. Jo, Maria nuk thërret më. Çasti plaket, tërhiqet. Maria nuk ka për të thirrur më. Kurrë më.

Nata bën përpara me një çap marramendësh, duke i djegur etapat e qeta të rrugës së saj.

Pa stafeta ngjarjesh. Asnjë ngjarje tjetër, veç asaj të zgjatjes së hidhur të dështimit. Maria e di.

Ngelet edhe një mundësi: mundësia që përmes qefinit të tij ai të mund të shikojë që ajo është akoma atje, pa lëvizur nga pisti i saj, se e pret. Dhe që ai vetë të kujtohet se duhet t’i rrëfejë mirënjohje duke i bërë një shenjë. Mundësie që ai t’i bjerë mendjes se koha fluturon, ndërkohë që ajo pret e bërë dru mbi atë ballkon dhe që mbase ka për të qendruar aty deri në agim.

Mundësia që, për hir të saj, ai të dalë një çast të vetëm nga ai naivitet i dëshpërimit, që ai të kujtohet për disa të dhëna të përgjithshme të sjelljes njerëzore, të luftës, të arratisjes, të urrejtjes. Të kujtohet për ndërrimin e agimit rozak mbi vendin e tij. Për arsyet e zakonshme të të ekzistuarit, me kalimin e kohës, në fund, madje edhe pas zhdukjes së këtyre arsyeve. Një dritë e kaltër bie tashmë nga qielli. Është e pamundur që ai të mos e shohë këtë formë gruaje të nderë drejt tij – si kurrë ndonjë herë asnjë grua tjetër – mbi ballkonin e hotelit. Edhe sikur të dojë të vdesë. Edhe sikur ta dëshirojë këtë fat të veçantë, ai mund t’i përgjigjet një herë të vetme.

Sërish policët e skëterrës. Kanë kaluar. Pastaj bie heshtja; prapa Maries, drita e kaltër e qiellit është aq e fortë sa shquhet korridori ku flenë Klera dhe Pierri, larg e larg. Një ndryshim i patregueshëm, ai i gjumit, i ndan nga njëri tjetri edhe për disa orë. Do të bëjnë dashuri në hotel, në Madrid, një dashuri të padëgjuar këlthitëse. Ah, Klerë. Ti.

I ka humbur ai shpresat për ta parë sërish gjatë kohës që ajo është kthyer në korridor?

Nga qefini i zi ka dalë diçka. Një bardhësi. Një fytyrë? Apo një dorë?

Është tamam ai, Rodrigo Paestra. Ata janë ballë për ballë. Është një fytyrë.

Koha ripërtërihet. Ata janë ballë për ballë dhe vështrohen.

Në rrugë, poshtë, befas, kalojnë policët, fjalëshumë, të gëzuar tashma nga humori mëngjezor i ekzekutimit me vdekje.

Marien e ka kapluar lumturia. Ata të dy marrin guxim. Ndërsa policët kërkojnë poshtë, ata vazhdojnë të vështrojnë njëri – tjetrin. Pritja pëlcet më në fund, e çliruar. Nga të gjitha pikat e qiellit, nga të gjitha rrugët dhe nga ata që janë shtrirë atje. Vetëm nga qielli kishte për ta pikasur Maria që ai ishte Rodrigo Paestra. Tani është ora një e pesëdhjetë minuta e mëngjesit. Një orë e gjysmë përpara vdekjes, Rodrigo Paestra vendosi t’i hedhë sytë.

Maria ngre dorën në shenjë përshëndetje. Ajo pret. Një dorë, del avash – avash nga qefini, ngrihet dhe bën po atë shenjë si një mirkuptim të përbashkët. Pastaj të dy duart ulen sërish poshtë.

Më në fund, horizonti është larë i tërë nga furtuna. Si një teh thike ai pret grurin. Një erë e vakët ngrihet dhe nis të thajë rrugët. Koha është e bukur edhe dita do të jetë e bukur, vezulluese. Nata akoma është e plotë. Për të siguruar ndërgjegjen, ndoshta ka akoma rrugëzgjidhje të mundshme. Edhe mund të besohej.

Maria, qetësisht, ngre prapë dorën. Ai prapë përgjigjet. Ah, ç’mrekulli. Ajo e ngriti dorën për t’i thënë se duhet të presë. Prisni, thoshte dora. A e kuptoi? Ai e kuptoi. Koka ka dalë e tëra nga qefini i zi, e bardhë si një bajame e sheqerosur. A janë njëmbëdhjetë metra larg njëri – tjetri? A e kuptoi, ai, Rodrigo Paestra se ajo i do të mirën? Ai e kuptoi. Maria nis edhe një herë, me durim, siç duhet. Prisni, prisni, Rodrigo Paestra. Prisni edhe pak, do të zbres, do të vij tek ju, Kush e di Rodrigo Paestra?

Patrulla mbërrin. Kësaj here Maria depërton në korridor. Edhe  koka dëgoi dhe u mbulua sërish me qefinin e saj. Por ata s’mund të shohin asgjë që poshtë. As që u vete mendja. Kanë folur prapë për punën, për pagën e ulët, që marrin për kushtet e vështira që kanë si policë. Ashtu si kontrolli i fundit. Duhet pritur, Kaloi.

Koka ka dalë prapë nga qefini, vështron nga ballkoni ku e pret ajo grua. Ajo i bën shenjë sërish se duhet të presë. Koka përkulet. Po ai e kuptoi se duhet të presë, se ajo do të zbresë që të shkojë tek ai.

Të gjithë flenë në korridor. Maria heq këpucët për të kaluar përmes trupave që flenë. Çupka është aty, duke bërë një gjumë të thellë e të qetë, shtrirë në shpinë. Edhe Klera, aty po fle. Edhe Pierri. Dy hapa larg saj, i dëshpëruar nga Klera, por pa e ditur; Klera, ky frut i bukur i vidhisjes së dashurisë së tyre.

Maria e ka kaluar korridorin. Ajo i mban këpucët në dorë. Nga xhamllëku, shkëlqimi i natës zbret mbi tryeza dhe i mavijos mësallat dhe ajrin që është aty. Tryezat janë gjysmë të ngritura. Mbi stola ndodhen trupa të nderë: kamarierët kanë qenë të detyruar t’ua japin dhomat e tyre turistave. I tërë personeli fle akoma.

Maria e përshkon sërish këtë gjumë. Është verë. Personeli ështëi dërrmuar nga lodhja. Dyert që nxjerrin në oborr i kanë lënë të hapura. Krimi ka ndodhur nga pasioni; krimineli nga e keqja. E përse t’i mbyllin dyert? Në të djathtë ndodhet  zyra e drejtoreshës së hotelit, aty ku Pierri me Klerën ndenjën më në fund vetëm pa të, një hop të gjatë, dje në mbrëmje. Zyra është në errësirë. Maria vështron nga xhami. Aty nuk fle njeri. Po të dojë të dalë nga kjo anë e hotelit, Maries, i duhet të kapërcejë një korridorth të xhamtë ngjitur me korridorin.

Dera e këtij korridorthi është e kyçur.

Maria përpqet edhe një herë. Djersa i çuks kokën. Dera është e kyçur. Për të dalë në rrugë nuk ka kalim t etër veç shkallës që bie në këtë korridor. Mbeten anekset.

Maria e kalon prapë sallën e ngrënies. Dyert janë në fund. Njëra është e hapur. Janë Kuzhinat. Në fillim është një aneks. Pastaj një kuzhinë e pafund. Aty mbretëron një rrëmujë e jashtëzakonshme. Ka dritë, sepse një kamare e madhe e ndriçon shumë më tepër se sallën e ngrënies. Të ketë zbardhur? Është e pamundur që të ketë zbardhur. Maria vështron nga kamarja. Është llampa e oborrit ku janë parkuar makinat. Aty mbretëron akoma nxehtësia e furrave, e ngjitshme, e rëndë, të kall krupën.

Në mes të kuzhinës, ngjitur me derën, një djalosh fle mbi një krevat portativ.

Nga fundi, në një ngushticë muri, midis kamares dhe një dollapi, është një derë e hapur. Ajo është e hapur. Maria e tërheq nga vetja. Djaloshi rrotullohet dhe turfullon. Pastaj hesht dhe Maria hap derën. Dera të nxirrte në një shkallë kërmillore. A e mban e njëjta shpresë Rodrigo Paestrën? Shkallinat janë prej druri. Ato kërcasin nën hapat e Mariers. Aty është po ai ufëm që të mbyt gjatë ditës. Djersa çurkon nëpër flokët e Maries. Dy kate. Kjo shkallë ngjitet në dy kate dhe është në errësirë të plotë.

Dera me xham është e hapur. Ajo të nxjerr te garazhet në oborrin e brendshëm të hotelit. Maries nuk ia kishte marrë mendja. Por duhet të jetë dikush që bën roje aty. Ai nuk e ka dëgjuar Marien kur thërriste Rodrigo Paestrën. Oborri ndodhet larg rrugë, ku nuk ka këmbë njeriu. Dhe në kësi rastesh porta e madhe duhet të jetë e kyçur. Maria shikon orën. Është ora dy e pesë minuta e mëngjesit. Makinën e futi në garazh Pierri. Maria nuk e di ku ndodhet. Del. Oborri i shfaqet para syve me rërë, i verdhemë. Makinat janë në fund, janë shumë, nën një strehë, në errësirë.

Maria qëndron pranë derës. E mbyll sërish. Dera lëshon një gërvimë të thekshme, që duket sikur askush nuk e dëgjon. Askush? Duhet pritur. Jo, askush nuk e ka dëgjuar gërvimën e derës.

Që nga dera  te streha, oborri është i zbrazët, i madh dhe i zbrazët. Duhet kaluar kjo hapësirë. Në qiell, një vetull hëne ndriçon oborrin. Hija e një çatie ndodhet në këtë oborr, në mes të tij. Çatia e shtëpisë së fundit të qytetit, përpara se të nisin fushat me grurë. Po, drita, që hynte në kuzhinë nga kamarja, buron nga një llampë e mbrojtur me kafaz e varur në strehë, shumë lart dhe që vallëzon në erën e lehtë të natës. Makinat shkëlqejnë. Një njeri i ndershëm duhet t’i ruajë këto makina. Ku ndodhet?

Në çastin që Maria bëhet gati të përshkojë oborrin, policët kalojnë në rrugën që ndodhet prapa portës së këtij oborri. Ata vijnë drejt e nga rruga tjetër, atje ku ndodhet Rodrigo Paestra. Rrugës: rruga e fundit përpara se të fillojnë grunjërat. Ata flasin akoma. Ajo vështron orën. Llogarit se kanë kaluar trembëdhjetë minuta që kur ka lënë ballkonin, pra që nga kalimi i patrullës së fundit. Këpucët i ka lënë përpara derës me xham të shkallëve. Vazhdon të përpshkojë oborrin. Dhe mbërrin nën strehë. Tani patrulla largohet.

E mira është, pa dyshim, që të bëjë zhurmë. Ja dhe Roveri i zi. Maria hap derën e makinës. Një aromë e njohur del nga Roveri; aroma e Klerës: Maria e mbyll me zhurmë derën e makinës.

Dikush hollitet andej nga fundi i strehës. Pastaj, dikush pyet se ç’o ndodh. Maria e hap sërish derën, e lë të hapur dhe drejtohet për nga zëri.

Burri s’ka lëvizur vendit. Ai është ngritur përgjysmë, mbi një shezlong, mbështetur pas çatimës, në qoshen më të largët të strehës.

– Jam një kliente e hotelit, – thotë Maria. – Erdha të marr Roverin e zi.

Ajo nxjerr cigare nga xhepi i fundit. I zgjat atij një dhe ia ndez. Është një burrë rreth të tridhjetave. Ai e merr cigaren me një lëvizje të ngadaltë. Me siguri ka qenë duke fjetur. Është mbuluar me po atë batanije ngjyrë kafe si Rodrigo Paestra.

– Do të niseni tani për Madrid?

Ai çuditet. Maria tregon qiellin.

– Jo, – thotë ajo. – Koha është kaq e bukur. S’mbyllja dot sy në ata korridoret e hotelit. Do të shkoj të shëtis.

Burri ngrihet i tëri. Qëndron në këmbë përballë saj. Ajo i buzëqesh. Ka akoma burra që e shikojnë. Tymosin të dy dhe vështrohen sy në sy në dritën e cigares.

– Ju bezdisa, më falni. Por kisha hallin e portës së madhe.

– S’ka gjë. Nuk është e kyçur. Kështu ndodh çdo verë.

Ai shkundet pak nga gjumi. Flet për kohën, për freskinë që vjen çdo natë në këtë orë.

-Ju shtrihuni prapë, – thotë Maria. – E mbyll unë portën.

Ai shtrihet dhe s’ia ndan sytë. Dhe ndërsa ajo largohet, befas ai merr zemër.

– Ju do të shëtisni vetëm, vërtet? Po të doni mund t’ju shoqëroj. Nëse nuk e tirrni punën gjatë. – Ai qesh.

Edhe maria qesh.Ajo e dëgjon tëqeshurën e saj në oborrin e zbrazët. Burri nuk ngulmon.

Maria nuk ngutet. Ajo ul mbulesën e makinës. e fikson. Burri e dëgjon. Ai i thërret ngadalë, gjysmë i kotur tashma.

– Furtuna mbaroi, – thotë ai. – Nesër do të hapet koha.

– Faleminderit, – thotë Maria.

Ajo hipën në Rover, i jep marshit pas dhe arrin te porta e madhe me drita të fikrua. Zvarget. Duhet të presë patrullën tjetër që do të kalojë pas dy minutash. Mund ta shohë orën.

Ja tek erdhi. Patrulla ndalet përpara portës së madhe, hesht dhe largohet. Do të jenë turistë, kanë menduar policët, që po nisen natën për Madrid duke përfituar nga fresku.

Kur Maria hap portën e madhe, patrulla është zhdukur nga rruga. Duhet të zbresë prapë nga Roveri, por kësaj here me ngut të madhe. Maria vepron, pasptaj mbyll portën. Nuk i shqitet i nxehti nga flokët. Përse ky tmerr? Përse?

Dikur, uji i një liqeni kishte paqen e kësaj nate. Koha ishte me diell. Maries i kujtohet dielli i ujërave të liqenit dhe, befas, në barkë, përmes paqes së këtyre ujërave, thellësitë e liqenit përshkënditen edhe ato nga dielli. Uji ishte i qashtër. U shfaqën forma mbi të. Të zakonshme, sigurisht, por të dhunuara nga dielli.

Pierri ndodhej në barkë me Marien.

Maria hipën në Rover. Rojtari nuk i është vënë pas. Ajo shikon orën. Në më pak se një orë e gjysmë, do të zbardhë. Maria hap shishen e konjakut dhe e rrëkëllen. Gllënjka pas gllënjkash pa fund, Maria ndizet zjarr dhe mbyll sytë nga kënaqësia.

Përktheu: Mira Meksi