Letër e padërguar prindërve të mi

Autorja: Lindita Arapi

Nuk mund të jem kurrë e lirë,
Atëherë do të më vdisnin prindërit

Të dashur prindër!
Ka kohë që kam dashur t’ju shkruaj, por ju e dini, tani i largohemi gjithnjë e më shumë letrave. Ndoshta edhe nga ajo që ju dëgjoj shpesh zërin në telefon. Atëherë ndjehem prapë vetja. Përsëris për të satën herë me veten se gjërat nuk janë edhe keq. Përhumbja ime është vetëm iluzion. Trill i krijuar padashur, që unë të justifikoj melankolinë time.
Pasi iki nga telefoni, mam, prehja që kam pas bisedës me ju mjegullohet kaq shpejt. Më duket sikur qysh tani ju jeni një kujtim i dashur dhe i dhembshur gjer në lot. Sikur t’ju ndodh juve diçka, unë jam larg dhe ndoshta nuk do t’ju shoh më kurrë. Atëherë mungesa që më shoqëron nuk do të më gërryejë pikë-pikë si sot, por një curril brerës do të më kalbë edhe mua shpejt.
Mirë mam, po i lë manitë e mia të trishta, sepse dua të të tregoj diçka të re në jetën time.
Mos e lexo të gjithë letrën para babit, kuptove! Si është ai? A vazhdon t’ja mbajë ndonjë isoje qysh në mëngjes? Dhëntë Zoti dhe ai mbetet ashtu, i qeshur. Siç thotë edhe vetë: “për çdo vit bëhem si çun i ri”.
“Shtatëdhjetë?! Jooo. M’i merr të ligat pleqëria mua!”
Po ankimet e tua a kanë mbaruar, mam? Shpesh mendoj për ty. Ti ke qenë kaq e fortë, si një lis picirruk e eshkëgjerë, që e ka zënë reumatizma keq, që qan në të ftohtët e dimrit nga dhembja, por prapë lis mbetet dhe qëndron. Nga njëra anë durimin e një guri, nga ana tjetër nerva si polen lulesh. Por tani nuk guxon më të mos jesh gojëmbël me mua, mam, se më sheh aq rrallë!
A janë shtuar mëllagat anë gardhit? Më këput malli kur thith papritur aromën e luleve të limonëve. Sa do doja të ulesha përjashta në oborr dhe të thithja aromën e limonit dhe mandarinave aty. Sa larg dhe sa e pakthyeshme ajo kohë kur më dehte aroma nëpër shtëpi dhe unë ndjehesha e lehtë dhe e lumtur, si një petal në ajër. Ty nuk të kujtohet, mam, kur unë kam qarë një natë përjashta, ulur në rrëzë të limonit. Atë darkë më vinte të përzjerë nga aroma aq e mirë. Ti bërtisje pse unë kisha takuar në rrugë dy çuna të klasës sime. Qe turp i madh ai, të bisedoja rrugëve me çunat! Sikur të më ndodhte tani, dija unë se ç’do të thoja! Po atëherë nuk guxoja të të ktheja fjalë! Mam, si jemi rritur ne?! Vetëm rrugën shkollë- shtëpi dinim. Se mos takonim ndonjë çun cepave, se mos putheshim apo… Ti do vdisje mam, sikur të ndodhte, që unë të doja një shok klase atëherë, aq më keq sikur të flija me të. Frika jote më e madhe ka qenë se mos humbiste vajza virgjërinë. Pse ishte jeta dhe lumturia e një vajze, e varur nga virgjëria? Sepse burrat e motit donin të shihnin gjak; pas ritit të dilnin nga dhoma e gjumit si heronj të përgjakur e krenarë nga një betejë, të cilën vetëm ata e fitonin.
“Ajo” i përket vetëm “atij”! Përndryshe ajo femër e prishur më parë flakej në rrugë; burrat tanë të mirë i kishin vënë edhe një emër: “hë mor se ajo e punuar është!” Sa hidhur më vjen për ato vajza, mam, që nuk gjetën kurrë lumturi dhe u bënë për lagjen e fisin “lënesha” sepse kushedi çfarë historie patën si të reja!
Atëherë vërtet edhe unë isha mbrojtëse e bindur virgjërisë. Madje me thonj e duar do ta mbroja, mam, se nderin njëherë e ka femra, si thonit ju! Dhe nuk guxoja t’i përgjigjesha vërtet, asnjë çuni në rrugë. “Ik ore rrugaç” – i thosha, edhe po qe se ndonjë djalë simpatik i klasës mund të më pëlqente. Më therte fjala e babit: “nderi i femrës është si gota, po u thye, nuk ngjitet më, edhe po u ngjit, ëhë, i ngjitur mbetet!”
E di çfarë mendoj për ju, mam, për ty e kushedi sa nëna të tjera! Ju nuk keni menduar kurrë për lumturinë e vajzës, si nëna. Nuk i keni çuar nëpër mend të merreshit me ndjenjat e saj. Le që fjala “ndjenjë”, në atë kohë kur ke qenë ti e re dhe më ke lindur mua, as nuk ka ekzistuar ose më sak, ti as nuk e kuptoje çfarë do të thoshte. Vajza duhet të kishte të hante, të vishej, të bënte ndonjë shkollë a të merrte zanat. Dhe shpejt çoje tek burri, sa nuk të erdhi me barkun tek goja, sa nuk të mbeti në derë. Mam, mua më vjen të qaj, kur e kujtoj, si na quanit ju! Se mos ju mbeteshim në derë? Se mos nuk na hiqnit dot qafesh?! Ju nuk keni dashur lumturinë tonë, mam, ju keni dashur vetëm që ne të martoheshim. Vajza – mallkim! Çuni – bereqet!

Nuk e di, të dua shumë për të të urryer për këtë. Më kujtohet si më ke thënë, kurmi yt i këputur nga lindjet, t’u mbush me njolla mavi kur linda unë. Nuk doja të vija kollaj në këtë botë. Unë kam qarë si beb, më ke thënë ti, të kam lënë pa gjumë me netë të tëra. Ti nuk ke shkuar kurrë me pushime, ke kursyer qindarkën që unë të studioja, të vishesha njëlloj si shoqet në shkollë. Bërtitjet apo mallkimet e tua i kam falur, sepse ti doje, siç më ke thënë, që unë të bëhesha më e mirë.
Ti ke pasur frikë, mam. Shumë frikë të mendosh e lirë. Unë mund t’ja lejoj vetes tanimë këtë luks. Por të paktën, ti nuk kishe dorë. Të kujtohet si e rrihte komshija jonë djalin me hisëll deri sa prapanicat e tij skuqeshin gjak e bëheshin me flluska. Unë dridhesha nga britmat e tij në kupë të qiellit. Dajaku! Dajaku!- bërtiste ajo – “ka dalë nga xheneti!”. Çfarë prapësirash bënte ai, nuk më kujtohet me siguri. Më duket se ai kishte qejf të vidhte ndonjë pulë, por nuk e besoj se mamaja e tij bënte kaq shumë zë për këtë. Ai na vidhte edhe ne. Ajo e rrihte më shumë, kur ai hante fshehurazi ndonjë ëmbëlsirë. Nuk e di pas gjithë atij dajaku sa çun i mirë është bërë ai sot. Di vetëm se ai e shante dhe e urrente nënën e vet me egërsinë e ujkut. Mam, a di që në Gjermani psh. dënohesh me ligj si prind, po qe se i jep vetëm një dackë fëmijës?! Fëmijët gëzojnë një të drejtë themelore, të rriten pa dhunë. Tek ne akoma vazhdojnë t’i zbusin në dru, kalamajtë. Duhet të merret vesh kush është zot e kush shkop. Nuk dua të mendoj sa shpirtra fëmijësh këputen nga kjo qysh në embrion. Kush e çante kokën për të përkëdhelur e dashur fëmijën! As që mbetej kohë për këtë kur duhej menduar vetëm buka. Kalamani duhej të dridhej jo të gëzohej para prindit. Si thoshin pleqtë për pjellat e veta? – “ti je muti im, nuk mund të bëhesh kurrë më i mirë se unë. Dil zbythazi nga dhoma, kokëulur, kur jam unë në odë dhe pleqtë e tjerë!” Me të drejtën e krijimit justifikonin dhunën. Sepse unë të ngjiza dhe nxora në dritë, unë kam të drejtë të vë dorë mbi ty, madje edhe të të marr jetën prapë!

Mam, e pra unë u martova siç ëndërroje ti të më shihje. Me nderin tek burri. Tani ulu më parë, dhe pastaj lexo më tej. Dua të filloj një jetë tjetër, mam, një jetë pa burrë. Për fat të keq nuk e rikthej dot më mbrapsht orën e jetës, që të jetoja edhe njëherë me ty, dhe të mësoja me durim, se edhe kështu një femër mund të jetë e lumtur, madje edhe e ndershme. Mos të të bjerë pika tani dhe të mbulojë turpi! A e di çfarë ëndërroj? Të gjej një shtëpi druri anë një pylli. Të zgjohem e lirë dhe të shijoj e vetme mëngjeseve të zhytura në mjegull kafenë e lirisë sime. Ka zënë dimri keq, këtu mam. Të pret thëllimi. Por unë dal shpesh megjithatë. Dua vetëm të eci, të eci, më duket sikur era më jep diçka nga lehtësia e saj moskokëçarëse. Nganjëherë më kap dëshira të vrapoj. Të iki prej vetes, dhe të kthehem një tjetër unë. Kam kërkuar gjithë jetës një udhë të humbur në vite, kurrë më të kthyeshme. Pas sorollatjeve më në fund u binda nga një e vërtetë e thjeshtë. Të shkoj përpara, të futem në realitet.
E di që është e pamundur biseda jonë e ardhshme. Por ti nuk do të më bësh harram, apo jo? Çfarë do të thonë bota? Ajo kurva, bredh tani?! Ty do të të helmojë, kjo. Nuk do të mund të kalosh dot as në anën time. A e di, që ti kurrë nuk qenë aleatja ime? Të paktën mendo se unë e mora vetë një vendim të tillë dhe jam e lumtur. A do ti më të mirën për vajzën? Kjo është më e mira, një jetë që e vendos unë, dhe që nuk pate fatin ta bëje ti.
Ankthi yt, të mos bëja gabime në jetë mu ngjit edhe mua. Pse është kaq e tmerrshme për ty, që të bëj unë një gabim? Sepse për ty nuk kishte më shans të dytë, prandaj ndoshta nuk të lejohej gabimi i parë. Për mua mam, është ndryshe. Nga fobia jote, të mos bija në udhën e gabimit, më duket sikur kam qenë si një tel i nderë gjithë jetës. Dikur këputesh kështu mam, plas. Jetohet më lehtë, vërtet shumë lirshëm, kur bën paqe me gabimin, si gjëja më e natyrshme që të shoqëron. Ka qenë e vështirë të dilja nga kafazi yt i hekurt, mam, të ndërroja atë lëkurë që ishte edhe jotja. Aq vite sa çt’u desh të më edukoje, aq vite e më shumë do të harxhoj unë, të shpëtoj nga ngarkesa jote. Ndoshta nuk do ta largoj kurrë atë pjesë që më ke dhënë ti me vete. Por tani që marr edhe guximin të të shkruaj për vendimin tim, të jetoj vetëm, më duket sikur u pre përfundimisht kërthiza. Më mirë kështu. Edhe ti do të më vrasësh, duke më thënë, se unë të theva zemrën, unë që nuk guxoja dikur t’a bëja fjalën dy. Unë do të ki prej teje, do të kthehem në shtëpinë e fatit tim, por faji se të helmova ty do të mbetet me mua. Qysh me ardhjen time në këtë botë kur të kam dërrmuar trupin, më ndjek faji ndaj teje. Ky është burgu nga i cili ndoshta nuk do të shpëtoj kurrë. Edhe dashuria ime.